w sprawie interpretacji art. 51 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 4 i art. 38 ust. 1 pkt 3 Statutu ZNP
Działając na podstawie art. 101 Statutu ZNP, Prezydium Zarządu Głównego ZNP postanawia, co następuje:
§ 1
Zarząd okręgu może odwołać członków sekretariatu zarządu okręgu (za wyjątkiem prezesa okręgu wybranego przez okręgową konferencję delegatów) oraz pozostałych członków prezydium zarządu okręgu z pełnionych przez nich w tych organach funkcji przed upływem kadencji tych organów.
§ 2
Odwołanie, o którym mowa w § 1 odbywa się w głosowaniu tajnym, większością ponad 1/2 ważnie oddanych głosów, w obecności co najmniej 1/2 członków zarządu okręgu.
§ 3
Odwołanie, o którym mowa w § 1 dokonywane jest na umotywowany wniosek złożony przez członka ZNP.
§ 4
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
za Prezydium ZG ZNP
/-/ Sławomir Broniarz
Prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego
UZASADNIENIE
Wnioskiem z dnia 1 kwietnia br. prezes Okręgu Kujawsko-Pomorskiego ZNP zwrócił się do Prezydium Zarządu Głównego ZNP o dokonanie wykładni przepisów Statutu ZNP i rozstrzygnięcie wątpliwości członków Zarządu Okręgu Kujawsko-Pomorskiego ZNP dotyczących tego, czy możliwe jest odwołanie przez zarząd okręgu członków sekretariatu zarządu okręgu i pozostałych członków prezydium zarządu okręgu przed upływem kadencji tych organów. Natomiast w dniu 15 kwietnia br. do Prezydium Zarządu Głównego ZNP wpłynął wniosek jednego z wiceprezesów Zarządu Okręgu Kujawsko-Pomorskiego ZNP o dokonanie wykładni art. 51 ust. 1 pkt 5 Statutu ZNP w kontekście możliwości odwołania członków sekretariatu zarządu okręgu i pozostałych członków prezydium zarządu okręgu przed upływem kadencji tych organów bez podawania przyczyny.
Odnosząc się do kwestii podniesionej ww. wnioskach należy podkreślić, iż instytucja odwołania osoby pełniącej funkcję w organach i władzach Związku Nauczycielstwa Polskiego znana jest przepisom statutowym. Podstawowymi przepisami w tym zakresie są przepisy art. 10 ust. 1 pkt 4 i art. 38 ust. 1 pkt 3 Statutu ZNP. W świetle pierwszego z nich każdy członek ZNP ma prawo wystąpić z umotywowanym wnioskiem o odwołanie członka zarówno władzy, jak i organu ZNP. Drugi z przywołanych przepisów stanowi natomiast, iż w przypadku odwołania z funkcji mandat członka władzy lub organu statutowego wygasa przed upływem kadencji.
W świetle powyższych rozwiązań statutowych nie może być wątpliwości, iż każda osoba będąca członkiem organu lub władzy ZNP może być odwołana z pełnionej funkcji przed upływem kadencji. Jednocześnie brak odrębnych przepisów regulujących tryb takiego odwołania należy intepretować w ten sposób, iż odwołanie z funkcji dokonywane jest w tym samym trybie, co powołanie na tę funkcję. A zatem, w przypadku wiceprezesów zarządu okręgu, sekretarza zarządu okręgu oraz pozostałych członków prezydium zarządu okręgu (innych niż prezes wybrany na okręgowej konferencji delegatów) odwołanie dokonywane jest przez zarząd okręgu (art. 51 ust. 1 pkt 5 Statutu ZNP) na umotywowany wniosek członka ZNP (art. 10 ust. 1 pkt 4 Statutu ZNP) przyjęty przez zarządu okręgu, większością ponad 1/2 ważnie oddanych głosów, w głosowaniu tajnym, w obecności co najmniej 1/2 członków zarządu okręgu (art. 25b ust. 1 w zw. z art. 32 Statutu ZNP).
Odnosząc się do rozwiązania zawartego w art. 39 Statutu ZNP należy podkreślić, iż przepis ten swoim zakresem podmiotowym obejmuje wyłącznie osoby, które zostały wybrane przez zebranie albo konferencję, a więc przez najwyższą władzę w danym ogniwie organizacyjnym (w przypadku okręgu okręgową konferencję delegatów – art. 49 ust. 1 Statutu ZNP). Przepis art. 39 Statutu ZNP nie jest jednak przepisem, który ustanawia zamknięty krąg funkcji, z których członkowie ZNP mogą być odwoływani przed upływem kadencji. Jest to przepis ustanawiający dodatkowe przesłanki, których zaistnienie warunkuje możliwość odwołania z pełnionej funkcji: prezesa, przewodniczącego albo innego członka zarządu lub rady albo członka komisji rewizyjnej – wybranych przez odpowiednią władzę (zebranie lub konferencję). Przesłanki te to:
- naruszanie postanowień statutowych – art. 39 ust. 1 Statutu ZNP,
- złożenie pisemnego wniosku do organu uprawnionego do zwołania posiedzenia odpowiedniej władzy (konferencji lub zebrania, która powierzyła danemu członkowi funkcję, z której ma być odwołany), popartego przez odpowiednią liczbę członków zarządu, rady lub komisji rewizyjnej lub odpowiedni organ – art. 39 ust. 2 – 4 Statutu ZNP.
W świetle powyższego należy uznać, iż rozwiązania statutowe dają zarządowi okręgu możliwość odwołania w trakcie kadencji:
- z funkcji pełnionych w sekretariacie zarządu okręgu – następujących członków tego sekretariatu:
a) prezesa wybranego przez ten zarząd w trybie art. 38 ust. 2 Statutu ZNP, gdyż nie jest on wybrany przez władzę (okręgową konferencję delegatów) i nie ma do niego zastosowania art. 39 Statutu ZNP,
b) wiceprezesów zarządu okręgu,
c) sekretarza zarządu okręgu. - z funkcji pełnionych w prezydium zarządu okręgu – każdego z członków tego prezydium, za wyjątkiem prezesa okręgu wybranego przez najwyższą władzę okręgu tj. okręgową konferencję delegatów.