ZNP

Kraje rozwinięte inwestują w edukację, a Polska?

Według GUS wydatki publiczne na oświatę z budżetu państwa oraz samorządów wyniosły w 2016 r. 67,6 mld zł, czyli 3,7 proc. produktu krajowego brutto (PKB). To najmniej w ostatnich kilkunastu latach. W 2003 r. na edukację przeznaczano 4,1 proc. PKB, w 2006 r. zaś rekordowe 4,2 proc. Jeszcze w 2010 i 2013 r. na edukację przeznaczano 4 proc. PKB. W 2014 r. wydatki państwa na oświatę spadły do 3,8 proc. PKB, a w 2015 r. i 2016 r. – do 3,7 proc. To niestety mało. Polska przeznacza na edukację mniejszą część swojego bogactwa niż inne kraje OECD. Jak wynika z raportu „Education at a Glance 2016”, państwa wysokorozwinięte wydają na oświatę średnio 5,2 proc. PKB.

Kraje OECD wydają na ucznia (od szkoły podstawowej po uczelnię wyższą) rocznie średnio 10 429 dol. (po uwzględnieniu siły nabywczej pieniądza): 8412 dol. w szkole podstawowej, 9914 dol. w gimnazjum, 9933 dol. w liceum i 15 704 dol. na uczelni wyższej. Między 2008 r. a 2013 r. wydatki na szkolnictwo podstawowe, gimnazjalne i ponadgimnazjalne w krajach OECD wzrosły o 5 proc. Na tym tle można powiedzieć, że polska szkoła jest wyjątkowo tania – na jednego ucznia nasz kraj przeznacza jedynie 7195 dol. Mniej na edukację wydaje się w Meksyku (3387 dol.), Turcji (4482 dol.), na Łotwie (4587 dol.), w Chile (5250 dol.), na Węgrzech (5591 dol.), na Słowacji (6735 dol.).

Koszt nauczycielskiej pensji w Polsce w przeliczeniu na jednego ucznia należy do najniższych w OECD. To jedynie nieco ponad 2 tys. dol. (z uwzględnieniem siły nabywczej pieniądza). Średnia OECD zbliża się bowiem do poziomu 3,5 tys. dol. Takie kraje jak Austria, Belgia czy Niemcy wydają na pensję nauczycieli od 5-6 tys. dol. w przeliczeniu na jednego ucznia w systemie. Rekordzistą jest Luksemburg z prawie 12 tys. dol.

Trwa nasza ogólnopolska kampania informacyjna pod hasłem „Chcemy godnie zarabiać!”, pokazująca zarobki nauczycieli. Rzeczywiste zarobki, a nie wirtualne średnie wynagrodzenia, którymi posługuje się ministerstwo edukacji. W ponad 50 miastach w całej Polsce pojawiły się ogromne bilbordy z wynagrodzeniem zasadniczym początkującego nauczyciela – 1751 zł netto.

Podziel się na: