31 marca 2022 r. Związek Nauczycielstwa Polskiego wystąpił do Ministra Edukacji i Nauki o podjęcie procedury uzgodnieniowej, polegającej na rozpoczęciu negocjacji ze związkami zawodowymi nad treścią rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie ws. wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli.
Projekt tego rozporządzenia został przesłany do ZNP jedynie do zaopiniowania. Tymczasem uzgodnienie wymaga rozpoczęcia negocjacji przez stronę ministerialną i związkową.
W przeciwieństwie do procesu „opiniowania” w procedurze „uzgadniania” istotne miejsce ma element dotyczący negocjacji. Etap ten powinien być zakończony sporządzeniem protokołu uzgodnień, ewentualnie rozbieżności, jeżeli nie udało się uzyskać konsensu co do zajmowanych stanowisk.
WNIOSEK ZNP DO MEiN
Warszawa, 31 marca 2022 r.
Pan Przemysław Czarnek
Minister Edukacji i Nauki
Związek Nauczycielstwa Polskiego występuje do Ministra Edukacji i Nauki o podjęcie procedury uzgodnieniowej, polegającej na rozpoczęciu negocjacji ze związkami zawodowymi nad treścią rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy.
Zgodnie z treścią art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1762 ze zm.) – dalej KN, rozporządzenia przewidziane ustawą podlegają uzgodnieniu ze związkami zawodowymi zrzeszającymi nauczycieli.
Tymczasem Ministerstwo Edukacji i Nauki pismem z dnia 30 marca 2022 r. (DWST-WPZN.5000.1.2022.BA) przesłało projekt rozporządzenia do zaopiniowania w trybie art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 263 ze zm.).
Pomiędzy opiniowaniem projektów aktów normatywnych na podstawie art. 19 u.z.z., a ich uzgadnianiem ze związkami zawodowymi na podstawie art. 4 ust. 2 KN, występuje nie tylko różnica semantyczna, ale także proceduralna.
O ile opiniowanie projektu aktu normatywnego zazwyczaj sprowadza się do sporządzenia opinii i przedstawienia jej organowi władzy publicznej, tak uzgodnienie wymaga rozpoczęcia negocjacji przez stronę ministerialną i związkową.
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 17 marca 1998r., U 23/97 dokonał wykładni pojęcia „uzgodnienie”, nakreślając także w sposób ogólny przedmiot działań proceduralnych w tej kwestii.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że termin „uzgodnienie”, zgodnie z jego sensem językowym, ma oznaczać czynność polegającą na „doprowadzeniu do braku rozbieżności”, „ujednoliceniu” czy też „harmonizowaniu” (w znaczeniu „wzajemnego dostosowania”- Słownik Języka Polskiego pod red. M. Szymczaka, Warszawa1978, s. 642). Ustawodawca przy konstruowaniu formy współuczestnictwa związków zawodowych w procesie tworzenia prawa położył nacisk na fakt uzgadniania, na proces dochodzenia do zgody, ujednolicenia czy też wzajemnego dostosowania (harmonizowania) swych stanowisk. Świadczy o tym zawarcie przed rozważanym pojęciem słowa „podlegają”. Oznacza to, że nałożenie na organ wykonujący delegację ustawową przede wszystkim obowiązku poddania treści aktów wykonawczych do ustaw procedurze uzgodnieniowej, celem wypracowania wspólnego stanowiska.
Z kolei w wyroku z dnia 27 czerwca 2013 r., K 12/10, Trybunał Konstytucyjny zauważył, że istotnym etapem procedury uzgadniania, odróżniającym ją od opiniowania, jest merytoryczna dyskusja, podczas której możliwe będą negocjacje. W przeciwieństwie bowiem do procesu „opiniowania” w procedurze „uzgadniania” istotne miejsce ma element dotyczący negocjacji. Etap ten powinien być zakończony sporządzeniem protokołu uzgodnień, ewentualnie rozbieżności, jeżeli nie udało się uzyskać konsensu co do zajmowanych stanowisk.
W związku z powyższym, zgodnie z treścią art. 4 ust. 2 KN oraz § 6 ust. 1 pkt 2 Porozumienia, ZNP żąda wszczęcia negocjacji w celu uzgodnienia treści projektu rozporządzenia płacowego nauczycieli.
Brak podjęcia przez resort edukacji działań na rzecz uzgodnienia treści rozporządzenia płacowego będzie potraktowany przez ZNP jako wada formalna rozporządzenia, naruszająca art. 4 KN, co na podstawie art. 188 pkt 3 Konstytucji RP wiązać się będzie z podniesieniem zarzutu niekonstytucyjności tegoż aktu wykonawczego, jako sprzecznego z ustawą.
Z poważaniem,
Sławomir Broniarz /-/
Prezes ZNP
